Vijf jaar geleden werd hij nog uitgelachen. Weggezet als geitenwollensokkenman. Niemand snapte waarom hij zoveel geld pompte in een bedrijf zonder toekomst. Inmiddels zijn er weinig mensen meer die verwachten dat de elektrische auto níet de weg gaat veroveren.
Die omslag stemt mede-oprichter vanFastned en serie-ondernemer Bart Lubbers meer dan optimistisch. Een vrolijke stemming die nodig is, want startup en snellaadbedrijf Fastned stuit zo nu en dan op tegenslagen. Het ophalen van geld via certificaten ging in het begin veel langzamer dan gehoopt. Een Europese miljoenensubsidie liep onlangs vertraging op. En wie langs de snelweg een van de 50snellaadstations van Fastnedrijdt, ziet er zelden een auto staan.
Lege stations
Het kan de enthousiaste Lubbers allemaal niet deren. Die lege stations zijn helemaal geen ramp en zijn bovendien de stilte voor de storm, verwacht de ondernemer. "Bij de meeste stations komen er maar een paar auto’s per dag, dus dat kan kloppen. Bij 15 per dag wordt zo’n station al winstgevend. We groeien nu met 10 procent per maand, dus dat aantal gaan we snel bereiken."
De startup maakte in 2015 nog, hou je vast, 4 miljoen euro verlies. Maar ook daar ligt Lubbers niet wakker van. Bij 100.000 elektrische auto’s op de Nederlandse weg worden Fastneds rode cijfers groen, verwacht hij. En dat aantal wordt waarschijnlijk in 2018 of 2019 bereikt. Precies op tijd voor de startup, die – mede dankzij eigen investeringsmaatschappij Breesaap en onlangs opgehaald groeigeld –voor de komende 3 jaar voldoende financiering heeft.
Silicon Valley-mentaliteit
Maar 'nu' is eigenlijk niet zo belangrijk. Er heerst een idealistische 'SiliconValley-mentaliteit' bij de cleantechstartup: het gaat Lubbers en zijn collega’s (gemiddelde leeftijd: jaar of 30) om de grote verandering die komen gaat. "In 2025 zijn 1 miljoen van de 8 miljoen auto’s elektrisch. En daarna gaat het hard. Dan is de elektrische auto beter en goedkoper dan een benzineauto. Geloof mij: als je nu wil gaan ondernemen, dan moet je een exportbedrijf in benzineauto’s beginnen, haha."
Fastnedsautowand op kantoor, met de elektrische auto's die binnenkort op de markt komen.
Netbeheerders en gemeenten worstelen nog met de vraag: en waar gaan we die miljoenen auto’s dan opladen? Lekker thuis op de oprijlaan of langs de snelweg? Voor Lubbers is het een no brainer. "Iedereen denkt: we gaan die auto’s thuis opladen. Maar waarom zou je dat doen? Als het internet thuis veel langzamer is dan bij het cafeetje om de hoek, dan ga je toch naar dat cafeetje? Mensen gaat altijd voor sneller." Het tanken van nu verschilt weinig met het opladen in de toekomst, verwacht Lubbers. In die zin probeert Fastned de nieuwe Shell te worden, maar dan duurzaam.
Groot voorbeeld
"Shell is een geweldig bedrijf en ons grote voorbeeld," zegt Lubbers enthousiast. "Shell heeft Nederland en andere landen natuurlijk heel veel welvaart opgeleverd. Ze hebben heel veel banen gecreëerd." Maar de oliegigant, ooit Nederlands trots, heeft nu wel een hele rare strategie, vindt de ondernemer. "Het is wel een beetje achterlijk dat ze zeggen: we gaan oppompen wat we kunnen oppompen. Er werken daar heel veel slimme techneuten, dus ze weten dondersgoed wat er gaat gebeuren. Binnenkort wordt zonne-energie goedkoper dan olie en dan is het gedaan met die grondstof. Maar als je iemand van Shell vraagt naar de energiemix van de toekomst, dan hebben ze het over heel veel fossiel en een heel klein beetje duurzaam. Ze negeren hoe disruptief deze verandering is."
De olie- en gasgigant rekt wat er te rekken valt, signaleert Lubbers. Maar dat houdt het bedrijf niet eeuwig vol. "Op een gegeven moment, en dat omslagpunt kan snel komen, gaat een accountant zeggen: die olie die jullie op de balans hebben staan, daar kom je niet meer vanaf. Dan komen ze in de problemen."
Het kantoor van Fastned in Amsterdam.
Domme keuze
Shell is niet de enige die de grote verandering met hakken in het zand tegemoet treedt. Ook de Nederlandse overheid stapt slechts schoorvoetend in duurzaam. "De fossiele sector is de grootste partner van de Nederlandse overheid. En dan hebben we ook nog een poldermodel: er worden compromissen met alle gevestigde partijen gesloten, niet met nieuwe." Een domme keuze, vindt Lubbers, ook financieel. "De belasting op elektriciteit is hoger dan op brandstof. De overheid kan dus veel verdienen met de elektrificering."
Ook investeerders zitten op hun gat en zijn, anders dan in Amerika, bang om geld te stoppen in startups, ervaart Lubbers. "Investeringsfondsen investeren liever in het verleden dan in de toekomst. Uit angst. Ze investeren bijvoorbeeld liever in ABN Amro, terwijl die bank over tien jaar niet meer bestaat." Het is even stil. "Jemig wat een quote," zegt hij grinnikend. "Nouja, ze bestaan dan niet meer in deze vorm in elk geval."
Hoop, zelfs voor Shell
Voor Shell is er overigens nog wel hoop, denkt de ondernemer. Hij ziet tal van mogelijkheden voor de oliegigant om weer een bedrijf te worden waar Nederland trots op kan zijn. "Laten we hopen dat ze toch nog snel meegaan in die transitie naar zon en wind. Misschien gaan ze wel iets doen met chemie, plastic voorwerpen. En Shell is natuurlijk goed in exploratie. Waarom gaan ze zich niet richten op exploratie van delfstoffen in de ruimte? Dan wordt Shell een soort SpaceX!"
